Comorbiditeit

{

“Comorbiditeit van autisme en moeilijk behandelbare epilepsie en VG.” (Wettelijk vertegenwoordiger)

“Vrouwen met autisme en comorbiditeit als gevolg van late autisme diagnose.” (Vrouw met autisme)

“Onderzoek of er een verband bestaat tussen dyslexie en autisme.” (Ouder)

Bij het subthema Comorbiditeit gaat het over psychische en lichamelijke comorbiditeit. Dit houdt in dat er naast autisme ook nog sprake is van een andere diagnose. De deelnemers willen bijvoorbeeld graag meer onderzoek naar autisme in combinatie met depressiviteit of maag- en darmklachten. Ook is er behoefte aan meer onderzoek naar ouderdomsziekten bij mensen met autisme, zoals dementie.

Bij dit subthema is ook IQ als comorbiditeit ingedeeld. We realiseren ons dat dit niet vanzelfsprekend is. Het had in principe ook ingedeeld kunnen worden bij het subthema Kenmerken. Hoogbegaafdheid wordt meestal niet als comorbiditeit gezien, maar een verstandelijke beperking wordt wel vaak zo opgevat. Vandaar dat we beide onderwerpen ingedeeld hebben bij het subthema Comorbiditeit.

Waar kan toekomstig onderzoek zich op richten?

Enkele voorbeelden van onderwerpen voor toekomstig onderzoek:

  • Psychische comorbiditeit (o.a. depressie, suïcidaliteit, angst, trauma, AD(H)D)

  • Lichamelijke comorbiditeit (o.a. maag-/darmklachten, migraine, allergieën, motorische problemen)

  • Ouderdomsgerelateerde klachten/comorbiditeit

  • Autisme in combinatie met verstandelijke beperking

  • Autisme in combinatie met hoogbegaafdheid

De subcategorie Comorbiditeit is verder onderverdeeld in

  • Psychische/psychiatrische comorbiditeit
  • Lichamelijke (somatische) comorbiditeit
  • Geriatrische comorbiditeit
  • IQ als comorbiditeit (verstandelijke beperking of hoogbegaafdheid)

Psychische/psychiatrische comorbiditeit

Het onderwerp Psychische/psychiatrische comorbiditeit betreft (bijkomende) psychische problemen in het algemeen. Daarnaast noemen sommige deelnemers specifieke psychiatrische diagnoses.

Deze deelnemer wil graag meer onderzoek naar psychische comorbiditeit in het algemeen:

{

“Autisme in combinatie met secundaire psychische problemen.” (Man met autisme)

Soms noemen deelnemers een specifieke doelgroep waar het onderzoek zich op zou moeten richten, bijvoorbeeld volwassenen van boven de 45.

{

“Onderzoek of en welke bijkomende psychische problemen oudere volwassenen (met name vrouwen) (+45 jaar) hebben opgelopen in hun leven door het gebrek aan hulp/begeleiding gedurende hun leven.” (Vrouw met autisme)

Of soms noemen de deelnemers een specifieke comorbiditeit. Ze benoemen depressiviteit en suïcidaliteit het meest.

{

“Depressiviteit, suïcidaliteit.” (Man met autisme)

“Samenhang tussen autisme en depressies.” (Vrouw met autisme)

Lichamelijke (somatische) comorbiditeit

Wanneer het over Lichamelijke (somatische) comorbiditeit gaat, specificeert het grootste deel van de deelnemers dit niet nader.

{

“De relatie tussen autisme en diverse lichamelijke aandoeningen. Veel lichamelijke aandoeningen en syndromen lijken meer voor te komen bij mensen met autisme. Ik ben benieuwd hoe dit zit en wat hier de oorzaak van is. (…)” (Vrouw met autisme)

Het kan bij lichamelijke comorbiditeit ook gaan over lichamelijke klachten die het gevolg zijn van of horen bij autisme (de lichamelijke kant van autisme).

{

“De lichamelijke klachten veroorzaakt door autistische reacties, bedoel vooral de psychosomatische kant.” (Vrouw met autisme)

Bij de specifieker omschreven lichamelijke comorbiditeit benoemen de deelnemers neurologische problemen en maag-/darmklachten het meest

{

“Correlatie autisme en lichamelijke klachten zoals bv allergie of maag/darmklachten. (…)” (Wettelijk vertegenwoordiger)

“Hebben Autisme, en lichamelijke klachten (migraine, spanningshoofdpijn, buikklachten) een verband met elkaar?” (Vrouw met autisme)

 “Darmproblemen bij autisme.” (Vrouw met autisme)

Geriatrische comorbiditeit

Bij Geriatrische comorbiditeit gaat het over ziekten die met name op oudere leeftijd voorkomen, zoals dementie. Het gaat hierbij meestal om aandoeningen die zowel lichamelijke als geestelijke kenmerken/klachten geven. In het OZA-onderzoek komt het thema ‘veroudering’ op meerdere plekken terug. Zo benoemen de deelnemers ouderen met autisme regelmatig als aparte doelgroep, en vormt ouder worden/veroudering een onderdeel van het thema Ontwikkeling en levensloop. Hierover kun je meer lezen in het OZA-rapport.

{

“Ouderen met ASS en ouderdomsziekten (Parkinson, Dementie)” (Man met autisme)

“Wisselwerking tussen ass en (beginnende) dementie.” (Man met autisme)

IQ als comorbiditeit (verstandelijke beperking of hoogbegaafdheid)

De deelnemers hebben behoefte aan onderzoek naar een verstandelijke beperking of hoogbegaafdheid bij autisme. Hierbij gaat het dus om allebei de uiteinden op de (statistische) verdeling van IQ-niveaus onder de bevolking.

{

“Het verband tussen autisme en lvg [licht verstandelijk gehandicapt].” (Wettelijk vertegenwoordiger)

“Verband met hoogbegaafdheid.” (Vrouw met autisme)

Over IQ bij autisme in algemenere zin, kun je meer lezen bij het subthema Kenmerken.

 

{

“Ouderen met ASS en ouderdomsziekten (Parkinson, Dementie)” (Man met autisme)

“Wisselwerking tussen ass en (beginnende) dementie.” (Man met autisme)

Voor de structuur is dit thema verdeeld in drie hoofdonderdelen (subthema’s).  Elk subthema omvat verschillende onderwerpen.

Kenmerken

Over de manier waarop autismekenmerken tot uiting komen

Klachten

Over de klachten die mensen met autisme ervaren

Comorbiditeit

Over lichamelijke en psychische diagnoses die naast autisme voorkomen

Naar de inhoud springen